مقدمه

۲_ مجتمع تربیتی مهرستان

این مجتمع متشکل از سه زیرمجموعه است:

الف: خانه مادر و کودک مهرستان:

خانۀ مادر و کودک مهرستان یکی از واحدهای زیرمجموعۀ مجتمع تربیتی است که رسالت آن، ارائۀ خدمات تربیتی به خانواده‌های دارای کودک ۳ تا ۵ سال است. در خانۀ مادر و کودک، مادران و کودکان به‌طور همزمان در دوره‌های کوتاه‌مدت (ترمی) ثبت‌نام و در مدت حضور خود در دوره، از خدمات خانه شامل نشست‌ها و کارگاه‌های آموزشی (ویژۀ مادران)، برنامه‌های مادر و کودک، برنامه‌های ویژۀ کودکان، برنامه‌های خانوادگی، محفل مادرانه و خدمات مشاوره‌ای بهره‌مند می‌شوند. همچنین خانۀ مادر و کودک، با استفاده از مربیان باتجربه و تجهیزات و امکانات جدید، آمادگی جهت ارائۀ خدمات به افراد و سازمان‌های درخواست‌کننده را دارد. 

مهم‌ترین وجه تمایز خانۀ مادر و کودک مهرستان با مراکز مشابه، مانند خانه‌های بازی و مهدهای کودک این است که برخلاف سایر مراکز، در خانۀ مادر و کودک مهرستان، خانواده و به‌ویژه مادر، مخاطب اصلی برنامه‌ها محسوب می‌شود و مادر به‌جای اینکه امر تربیت فرزند خود را به دیگران بسپارد، در طراحی و اجرای برنامه‌ها مشارکت فعال دارد. به این ترتیب، حضور مادر در خانۀ مادر و کودک مهرستان، زمینه‌ای برای کسب توانمندی‌های لازم و مقدمه‌ای برای تربیت بهتر فرزند به‌شمار می‌رود. 

خانۀ مادر و کودک مهرستان، شبکه‌ای از روابط بین مادران را تشکیل می‌دهد تا از این طریق، مادران در تعامل دائم و مستمر قرار ‌گیرند؛ از هم یادبگیرند، به‌هم یادبدهند و با هم رشد کنند. در جریان این روابط انسانی، تا حد امکان به مادران فرصت داده می‌شود تا در چارچوب قوانین، قرارهای لازم را برای فضای تعاملی خود وضع کنند و در صورت لزوم، به اصلاح یا تغییر قرارهای خود بپردازند. ایجاد شبکۀ ارتباطی مادران با یکدیگر در خانۀ مادر و کودک مهرستان، این فرصت را فراهم می‌آورد که مادران، ایده‌های ذهنی خود را در ارتباط با تربیت کودکان با یکدیگر در میان گذاشته و با همکاری و مشارکت یکدیگر، آن‌ها را به منصۀ ظهور برسانند.

ب: مدرسه زندگی مهرستان.

مدرسۀ زندگی مهرستان یکی از واحدهای مجتمع تربیتی است که در قالب نظام تربیت رسمی (آموزش و پرورش)، به تربیت رهپویان(دانش‌آموزان) دختر در دوره‌های پیش‌دبستان، ابتدایی و متوسطه می‌پردازد. مدرسۀ زندگی مهرستان، جزو اولین مدارسی است که یک الگوی عملیاتی را مبتنی بر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ارائه و سعی کرده است در چارچوب مبانی نظری و الگوی اجرایی خود، رویکردی تحولی را در نظام تربیت رسمی دنبال کند.

عنوان «مدرسۀ زندگی» دلالت بر این دارد که برخلاف مدارس متداول، مدرسه باید محلی برای آموختن «از زندگی» و «برای زندگی» باشد؛ به این معنی که از یک‌سو رهپو باید زندگی و واقعیت‌های موجود در آن را به‌عنوان بستر بزرگی برای یادگیری و کسب تجربه بداند و از آن بیاموزد و از سوی دیگر، یادگیری باید به‌‌گونه‌ای باشد که شایستگی‌های لازم را برای دستیابی به یک زندگی پاک (حیات طیبه) که هدف نهایی تربیت محسوب می‌شود، برای رهپو فراهم نماید. 

مهم‌ترین وجوهی که مدرسۀ زندگی مهرستان را از سایر مدارس متمایز می‌سازد، می‌توان به شرح زیر برشمرد:

۱- توجه به عنصر جنسیت در تربیت: برخلاف مدارس مرسوم که به تفاوت‌های جنسیتی در آن کمتر توجه می‌شود، در مدرسۀ زندگی مهرستان، فرایند تربیت با در نظر گرفتن ویژگی‌های جنسیتیِ دختران طراحی و اجرا می‌شود.

۲- رویکرد خانواده‌مداری در تربیت: در مدرسۀ زندگی مهرستان، خانواده‌ها عضو مدرسه محسوب می‌شوند؛ از این رو، بین خانواده و مدرسه ارتباط و تعامل مستمر برقرار است و خانواده‌ها در طراحی و اجرای برنامه‌های تربیتی مشارکت فعال دارند.

۳- اجرای نظام یادگیری یکپارچه: یادگیری در مدرسۀ زندگی مهرستان، همچون زندگی واقعی یکپارچه است. از این رو در فرایند تربیت، فرصت‌های شبیه‌سازی‌شده با زندگی واقعی تدارک دیده می‌شود تا از این طریق رهپویان برای ورود به دنیای پیچیدۀ کنونی آماده شوند.

۴- استفاده از ظرفیت تربیتی مسجد: از دیدگاه مدرسۀ زندگی مهرستان، مسجد صرفاً مکانی برای مناجات با پروردگار نیست؛ بلکه نهادی تربیتی است که از ظرفیت آن می‌توان در راستای غنی‌سازی فعالیت‌های تربیتی مدرسه استفاده کرد.

۵- ایجاد فضای مطلوب برای فعالیت بانوان: فضای کاری در مدرسۀ زندگی مهرستان، متناسب با شرایط خاص بانوان طراحی شده و به ویژگی‌ها و نقش‌های خانوادگی آنان توجه شده است.

ج: مدرسه عالی تربیت.

رمز موفقیت هر مجموعه‌ای که داعیۀ فعالیت‌های تربیتی اثربخش را دارد، وجود منابع انسانی متعهد و متخصص است و بدون وجود آن، نمی‌توان به توفیق فعالیت‌های تربیتی امیدوار بود.

مدرسۀ عالی تربیت یکی از مراکز زیرمجموعۀ مجتمع تربیتی مهرستان است که مأموریت آن، تربیت مدیران و مربیان، متناسب با اقتضائات تربیت در عصر جدید است. عنوان «مدرسۀ عالی» برای این مرکز انتخاب شده است تا بیانگر آموزش بلندمدت و حرفه‌ای مدیران (مانند مدیران مدارس و کانون‌های تربیت‌محور و…) و مربیان (مانند معلمان مدارس، مربیان تربیتی و…) باشد. علاوه بر مدیران و مربیان، مادران نیز از مخاطبان مدرسۀ عالی تربیت به شمار می‌روند؛ چرا که مادری در دنیای پیچیدۀ امروز، به تخصّص تبدیل شده و نیاز به آموزش‌های حرفه‌ای و بلندمدت دارد.

مدرسۀ عالی تربیت مهرستان در هر سال، افراد علاقه‌مند به تحصیل در رشته‌هایی چون مادری، مدیریت پیش‌دبستان، مربی‌گری کودک، پژوهش در تربیت و… را فراخوان و پس از گزینش داوطلبان، اقدام به برگزاری دوره‌های پودمانی در قالب واحدهای نظری و عملی می‌کند. شرکت‌کنندگان در این دوره‌ها، در صورتی که واحدهای ارائه‌شده را با موفقیت به پایان برسانند، موفق به اخذ مدرک یا گواهینامۀ حرفه‌ای از مدرسۀ عالی تربیت مهرستان خواهند شد. 

افرادی که از دوره‌های پودمانی مدرسۀ عالی تربیت فارغ‌التحصیل می‌شوند، در اولویت جذب در خانۀ مادر و کودک مهرستان یا مدرسۀ زندگی مهرستان قرار گرفته و در صورتی که تعداد فارغ‌التحصیلان مدرسۀ عالی تربیت، مازاد بر ظرفیت و نیاز این دو مرکز باشد، برای همکاری به سایر مراکز همسو معرفی خواهند شد.